Szafarz Bożego Miłosierdzia w sakramencie pokuty i pojednania

Są też okoliczności wyjątkowe, kiedy każdy kapłan, choćby nie posiadał ważnego upoważnienia do spowiadania, to ważnie i godziwie rozgrzesza jakiegokolwiek wiernego znajdującego się w niebezpieczeństwie śmierci z wszelkich cenzur i grzechów, nawet jeśli jest obecny kapłan upoważniony [kan. 976], jednak po wyzdrowieniu penitenci mają obowiązek zwrócić się w ciągu miesiąca do kompetentnego przełożonego lub kapłana mającego stosowne uprawnienia, aby uregulować swoją pozycję kanoniczną na stałe. Jeśli tego nie uczynią, ponownie popadają w tę samą karę [kan. 1357§3].
Jeśli spowiednik nie ma wątpliwości co do dobrej dyspozycji penitenta do przyjęcia miłosierdzia i penitent prosi o uwolnienie z grzechów i tę łaskę, to nie należy udzielenia rozgrzeszenia odmawiać ani odkładać [kan. 980]. Są jednak sytuacje, kiedy kapłan nie może udzielić rozgrzeszenia, zwłaszcza gdy penitent wprost deklaruje, że nie żałuje za grzechy, nie ma woli poprawy, nie chce zerwać ze źródłem grzechu, planuje popełnienie grzechu, nie chce osobiście wypełnić zadośćuczynienia [kan. 981]. Taki penitent nie posiada koniecznej dyspozycji do przyjęcia łaski miłosierdzia, która nie jest udzielana automatycznie.
Przekonanie o właściwej dyspozycji penitenta Katolik dostępuje łaski sakramentalnego pojednania, kiedy wyznaje swoje grzechy uprawnionemu szafarzowi i od niego przyjmuje rozgrzeszenie, udzielone według przepisanej formuły sakramentalnej. Spowiadający się koniecznie musi mieć pełną świadomość własnych grzechów i wolę pozyskania przebaczenia w sakramencie pokuty.
Dlatego winien zadbać o prawdziwą i konieczną dyspozycję, wymaganą do udzielenia ważnego rozgrzeszenia, która realizuje się  przez wzbudzenie żalu za grzechy, postanowienia poprawy (pozytywny akt woli w zakresie zerwania z grzechami i ich źródłem), indywidualnego wyznania grzechów, przyjęcia zadośćuczynienia za winy, które potwierdza wolę nawrócenia, poprawy życia i naprawienia wyrządzonych szkód, oraz przez przyjęcie udzielonego rozgrzeszenia (sakramentalnej absolucji), które jest widzialnym znakiem udzielonych owoców miłosierdzia i przebaczenia: odzyskanie utraconego życia łaski lub pomnożenie specjalnej mocy do codziennego pełniejszego życia w łasce. O właściwej i koniecznej dyspozycji penitenta kapłan przekonuje się w jego indywidualnej i integralnej spowiedzi i wtedy udziela rozgrzeszenia, wyczerpując jedyny zwyczajny sposób pojednania wiernego w Kościele katolickim.
Na pewno spowiedź indywidualna wymaga od penitenta pozytywnej woli szczerego otwarcia się przed spowiednikiem, w którego obecności Chrystusowi wyznaje swoje grzechy i słabości. Tylko i jedynie niemożliwość fizyczna lub moralna może zwolnić od takiej formy pojednania, które może się dokonać innymi sposobami [kan. 960].

Obowiązek zachowania sekretu ma też tłumacz, jeśli występuje w spowiedzi, jak i osoby, które w jakikolwiek sposób zdobyły ze spowiedzi wiadomości o grzechach innej osoby [kan. 983§2]. Spowiednik nie może w żaden sposób korzystać z wiadomości, które zdobył z racji spowiedzi, powodujących uciążliwość dla penitenta, nawet jeśli wykluczy wszelkie niebezpieczeństwo wyjawienia osoby [kan. 984].
Spowiednik nie może tej tajemnicy naruszyć nawet dla ochrony życia własnego lub innych osób. Zachowanie tajemnicy spowiedzi jest aktualne także po śmierci penitenta. Zobowiązanie kapłana do zachowania tajemnicy sakramentalnej jest absolutne i musi on zachować sekret wobec osób postronnych i wobec samego penitenta poza tą samą spowiedzią, a więc nawet gdyby spowiednik chciał je wyjawić w innym czasie dla dobra penitenta. Tajemnica spowiedzi obowiązuje nie tylko poza spowiedzią, lecz także w czasie innej spowiedzi. Oznacza to, że w żadnych okolicznościach nie może być wymiany wiadomości między różnymi spowiednikami, nawet gdyby ktoś uważał, że sama materia jest mało istotna. Naruszenie tajemnicy spowiedzi stanowi zawsze jeden z najcięższych grzechów szafarza sakramentu miłosierdzia. Jest to wykroczenie moralne kapłana i najpoważniejsze kanoniczne nadużycie.
Dlatego spowiednik naruszający tajemnicę sakramentalną bezpośrednio zostaje ukarany najcięższymi sankcjami kanonicznymi, z koniecznością odniesienia się do Stolicy Apostolskiej w celu ich uchylenia [kan. 1388§1]. Bezpośrednie naruszenie tajemnicy spowiedzi – w wymiarze zarówno kanonicznym, jak i moralnym – występuje wówczas, gdy kapłan świadomie i dobrowolnie wskazuje i ujawnia osobę penitenta, gdy ujawnia jego konkretny grzech lub okoliczności grzechu, a więc materię zastrzeżoną tajemnicą spowiedzi.
Naruszenie tajemnicy sakramentalnej jest zawsze grzechem śmiertelnym, a spowiednik zaciąga karę ekskomuniki latae sententiae zarezerwowaną Stolicy Apostolskiej.

Droga Pani, dziękuję za ten głos i zapytanie. Spowiedź to spotkanie bardzo intymne z Bogiem, w czasie którego wierny otwiera swoje sumienie i serce przed Objawioną Miłością Miłosierną. Ze względu na wyjątkowość tego spotkania człowieka z Bogiem Kościół wprowadził przepisy kanoniczne o obowiązku zachowania tajemnicy sakramentu i jej nienaruszalności.
Oznacza to, że żaden kapłan nie może z tego źródła korzystać dla zewnętrznego posługiwania i działalności, tym bardziej przepowiadania.
Kapłani mają głosić prawdę Królestwa Bożego, przepowiadać Ewangelię, a nie rozgłaszać, nawet ogólnie, o grzechach wiernych. Takie działanie jest pośrednim naruszeniem tajemnicy sakramentalnej, którego przyczyną jest zwykle lekkomyślność i naiwne przekonanie szafarza, że przez takie czynności nic złego nie czyni. Pośrednia zdrada tajemnicy spowiedzi może nastąpić przez słowa, gesty, znaki, czyny, które słuchającym mogą ułatwić nawet rozpoznanie penitenta i wyznanych przez niego grzechów, jak również, kiedy osoba słuchająca rozpoznaje elementy wyznawanej materii, bo ten kapłan był jej spowiednikiem. Jest to postawa groźna, ze względu na skutek braku szacunku ze strony kapłana do prawdy powierzonej Bogu przez penitenta, może zrodzić się w nim brak zaufania do spowiednika i sakramentu. Może też zniknąć samo przekonanie o potrzebie zachowania absolutnej nienaruszalności tajemnicy spowiedzi. Pośrednia zdrada tajemnicy spowiedzi ma również miejsce, gdy po odbytej spowiedzi zmieniają się codzienne i osobiste relacje między spowiednikiem a penitentem, co może przyczynić się do powstania negatywnej opinii o korzystającym z posługi sakramentalnej. Bezpośrednia i pośrednia zdrada tajemnicy spowiedzi zawsze narusza wprost świętość i godność Chrystusowego sakramentu pojednania z Bogiem i z Kościołem, co moralnie kwalifikuje się jako popełnienie grzechu śmiertelnego. Ufam, że to wydarzenie było jednostkowe, gdyby takie praktyki się powtarzały, należy kapłana upomnieć lub prosić o reakcję ze strony jego przełożonego.