Bogaci przed Bogiem. 25 lat działalności duszpasterstwa przedsiębiorców

Działalność Duszpasterstwa Przedsiębiorców i Pracodawców TALENT jest konkretnym
przykładem wpływu św. Jana Pawła II na nowe inicjatywy duszpasterskie w Polsce
i wielopłaszczyznowe kształtowanie kolejnego pokolenia wierzących.

KS. GRZEGORZ PIĄTEK SCJ

Kraków

Uczestnicy rekolekcji Biznes po
Bożemu w Rokitnie, 2024

FOT. G. PIĄTEK

Początki duszpasterstwa TALENT związane są z przemówieniem św. Jana Pawła II wygłoszonym 2 czerwca 1997 r. w Legnicy. Zwrócił się w nim m.in. do tych katolików, którzy zatrudniają pracowników, słowami: „Nie dajcie się zwieść wizji natychmiastowego zysku, kosztem innych. Strzeżcie się wszelkich pokus wyzysku. W przeciwnym razie każde dzielenie eucharystycznego Chleba stanie się dla was oskarżeniem”.
Słowa Papieża mocno poruszyły Marka Świeżego, młodego przedsiębiorcę z Gdowa. Po refleksji stwierdził, że Ojcu Świętemu łatwo stawiać wymagania, ale gdzie szukać w Kościele wsparcia dla wcielenia ich w życie? Od refleksji przeszedł do poszukiwania rozwiązania. W efekcie jego rozmów ze znajomym sercaninem, ks. Tadeuszem Michałkiem, doszło do zorganizowania spotkania formacyjnego dla przedsiębiorców. Odbyło się ono 11 i 12 grudnia 1999 r. w Seminarium Misyjnym Księży Sercanów w Stadnikach. Zastanawiano się wtedy m.in. nad korupcją w życiu gospodarczym, która stanowiła wielkie wyzwanie dla sumień ludzi biznesu i przeszkodę w zdrowym rozwoju gospodarki. To pierwsze spotkanie uświadomiło uczestnikom, że w przyszłości trzeba wspierać etyczne postawy właścicieli, menadżerów i pracowników.
Rozwój
Od pierwszego spotkania przed 25 laty duszpasterstwo TALENT stopniowo rozwijało się, docierając do kolejnych grup przedsiębiorców, angażując do współpracy nowych duszpasterzy i świeckich oraz podejmując coraz bardziej zróżnicowane działania w obszarze życia duchowego, formacji społecznej i budowania wspólnoty. Życiu duchowemu służą przede wszystkim rekolekcje organizowane w różnych terminach i formie w wielu miejscach Polski. Dają one okazję do wyciszenia się, rozeznania decyzji w świetle słowa Bożego, rozmów z ludźmi, którzy rozumieją rozterki i problemy przedsiębiorców. Szeroko rozumianej formacji społecznej służą natomiast przygotowywane corocznie programy rozwoju osobistego. Na comiesięcznych spotkaniach – aktualnie w 30 lokalizacjach – rozważany jest kolejny temat danego programu. Podczas refleksji i dyskusji w małych grupach uczestnicy mogą zastanowić się nad konkretnymi zagadnieniami biznesowymi, ocenić je od strony praktyki i zasad etycznych. Poza comiesięcznymi spotkaniami formacyjnymi ważną rolę w formacji odgrywają systematycznie organizowane konferencje i pielgrzymki. Gromadzą one ludzi biznesu z różnych stron Polski, którzy mogą wysłuchać prelekcji czy świadectw naukowców i przedsiębiorców. W trzecim obszarze – budowania wspólnoty – TALENT zaprasza na pielgrzymki, rajdy turystyczne, spływy kajakowe, rejsy mazurskie czy spotkania integracyjne. Okazuje się, że tak zróżnicowana oferta jest potrzebna i atrakcyjna, skoro od ćwierć wieku są chętni do skorzystania z niej.
Przesłanie
Nazwa „talent” sugeruje, że duszpasterstwo czerpie inspirację ze znanej przypowieści ewangelicznej (Mt 25, 14-30) i skupia się na rozwoju talentów. Faktycznie, uczestnicy spotkań inspirowani są do pracy nad sobą, rozwijania swoich przedsięwzięć i zdolności, angażowania się w życie gospodarcze, społeczne i religijne. Zachęcani są do twórczego pokonywania przeciwności i szukania konstruktywnych rozwiązań, aby wnosić pozytywny wkład w środowiska, w których żyją. Mogą i powinni stać się osobami znaczącymi społecznie.
Oprócz przypowieści o talentach w przesłaniu dla przedsiębiorców istotną rolę odgrywa przypowieść o człowieku, któremu obrodziło pole i planował swoją przyszłość (Łk 12, 15-21). Jezus przestrzega w niej przed chciwością i zachęca do tego, by stawać się człowiekiem bogatym przed Bogiem, bogatym w dobre czyny. To niezwykle ważne przypomnienie dla ludzi, którzy poświęcając wiele lat życia dla zabezpieczenia materialnego bytu swoich rodzin i rodzin pracowników, mogą za bardzo skupić się na doczesnym zaangażowaniu. Dla wierzącego przedsiębiorcy perspektywa życia wiecznego jest potrzebna, by z właściwą motywacją uczestniczyć w życiu gospodarczym.
Wreszcie, TALENT przypomina ludziom biznesu, że ich działalność jest swoistym powołaniem. W watykańskim dokumencie Powołanie lidera biznesu.

Refleksja z 2012 r. czytamy: „Powołanie przedsiębiorcy stanowi autentyczne ludzkie i chrześcijańskie wezwanie, którego waga w życiu Kościoła i światowej gospodarce jest nie do przecenienia” (nr 6). Odpowiedź na powołanie ma polegać po pierwsze na zaangażowaniu się w dostarczanie dobrych produktów i usług. Chrześcijanin ma postawić sobie poważne pytanie o jakość swojej pracy, o to, w co się angażuje i jakie są owoce tego zaangażowania. Po drugie, powołanie przedsiębiorca realizuje przez organizowanie dobrej i wydajnej pracy. Dramatyczne skutki zaniedbań i braków w tym obszarze znają wszyscy, którzy żyli w słusznie minionym komunistycznym systemie, dlatego trzeba wspierać tych, którzy potrafią kierować procesem pracy. Wreszcie, lider biznesu ma dbać o sprawiedliwe dzielenie zysków. Tylko tyle i aż tyle, aby w pełni zrealizować powołanie chrześcijańskiego przedsiębiorcy i pracodawcy.
Ciasna brama
Uczestnicy spotkań TALENT-u niejednokrotnie pytają o słowa Jezusa, który komentując przywiązanie bogatego człowieka do majątku, stwierdził, że łatwiej jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne, niż bogatemu wejść do królestwa Bożego (por. Mt 19, 23-26). Otrzymują wtedy odpowiedź w oparciu o przytoczoną powyżej przypowieść o człowieku, któremu obrodziło pole i stał się bogaty. Przypomnijmy, Jezus wskazał na potrzebę zachowania wolności serca i wykorzystania danych człowiekowi możliwości do czynienia dobra. Dlatego ludzie biznesu z jednej strony powinni z odwagą konfrontować się z pokusą chciwości, a z drugiej, z uwagą rozeznawać swoje zaangażowanie na rzecz innych ludzi. Idzie o to, aby wzrastać w łasce, wykorzystywać możliwości i talenty otrzymane od Pana Boga oraz twórczo angażować się w życie.
Perspektywy
Za podsumowanie refleksji o duszpasterstwie przedsiębiorców niech posłuży wypowiedź kard. Stanisława Nagy’ego z 2009 r., która w niczym nie straciła swej aktualności:
„Kto wie, czy po tych pierwszych krokach, które zrobiliście – a zrobiliście już dość sporo – nie nadszedł moment zabiegania o to, by w przedsiębiorstwach katolicką naukę społeczną propagować i jak najbardziej ją rozszerzać.
To, co się robi w tej chwili, to są działania pionierskie, to jest początek czegoś, co się powinno rozrosnąć w ogromną falę. Perspektywy duszpasterskie widzę ogromne ze względu na to, że to pole przedsiębiorczości rośnie i będzie rosło i ono nie może zarosnąć chwastami duszpasterskimi. Nim się trzeba zająć. Ono jest jeszcze szeroko poza tymi próbami, które robicie. I dlatego też waszym celem i waszą ambicją może i powinna być dynamizacja tego odcinka duszpasterstwa. Moim zdaniem trzeba coraz to wyraźniej pokazać ludziom, którzy tego nie wiedzą i nie rozumieją, wielkość i piękno katolickiego podejścia do przedsiębiorczości”.

Uczestnicy rejsu mazurskiego po zakończeniu polowej Mszy św.
w Kietlicach, 2024

FOT. G. PIĄTEK

We Wrocławiu Duszpasterstwo TALENT zaprasza na spotkania w czwartą środę miesiąca do Domu Notre Dame przy ul. św. Marcina 12.
Szczegółowe informacje:
www.DuszpasterstwoTalent.pl i Jakub Maryniaczyk (e-mail: jasiu71@gmail.com)