Warto…

Jest rok 1934. Do Warszawy przybywa delegacja rządu Liberii. Na bankiecie podejmuje ich minister Józef Beck. Nikt z gości przybyłych z przyjacielską wizytą nie przypuszcza, że człowiek pałaszujący z nimi cynaderki i pasztety, ma na biurku plan całkowitego przejęcia władzy w ich kraju, nie wykluczając koncepcji siłowej. Grzegorz Łyś w książce Bzik kolonialny. II Rzeczpospolitej przypadki zamorskie (Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa 2023) przypomina nam zapomnianą, dość wstydliwą, hecę z historii II Rzeczypospolitej – historię, kiedy na chwilę odkleiliśmy się od rzeczywistości. Naród, który odzyskał suwerenność po 123 latach niewoli, owładnięty niezrozumiałym szaleństwem i chorobliwymi ambicjami, zapragnął pozbawić inny naród suwerenności. Łyś próbuje się z tym zmierzyć, wytłumaczyć procesy, przeanalizować propagandę. Tłumaczy, opierając się na mechanizmach politycznych, kulturowych, historycznych i społecznych. Opowiada wartko i pasjonująco, ze swadą. Czasem czujemy się, jakbyśmy czytali Verne’a, czasem Kapuścińskiego, a w innym miejscu Roszkowskiego. Przeczytacie o tym, jak komary gryzły senegalskich strzelców wkraczających do Faszody. Dowiecie się, co robił Murzyn w domu Andrzeja Fredry i jaka „kolorowa” kapela grała na dworze Augusta II Mocnego. Będzie też o Związku Pionierów Kolonialnych – kto, po co i kiedy go założył. A także, czy chęć nabycia Angoli to była tylko dziennikarska kaczka? Łyś gra na wielu nutach. Są podwaliny historyczne, jest awanturka i ploteczka. Fabuła, reportaż i dokument. Czyta się bardzo dobrze. Lektura doskonała na przedłużenie kolorytu lata i wakacyjnego fluidu. Wszyscy słyszeli o Madagaskarze. Mało kto o Liberii. O ironio, Liberia szukała sprzymierzeńca w Polsce, bo wykluczyła nasze zapędy kolonialne. A dlaczego musiała szukać stronnika? O tym to już trzeba przeczytać u Łysia!

AGNIESZKA BOKRZYCKA

Czy wiecie, że jedyne w Polsce Muzeum Porcelany znajduje się w Wałbrzychu?
To jedna z atrakcji Dolnośląskiego Szlaku Zabytków Techniki. Jeżeli kiedykolwiek marzyliście o podróży do świata sztuki – tym razem zamkniętego w unikatowej historycznej porcelanie; podróży, która wiodłaby również do wyjątkowej klasy zabytku architektonicznego wypełnionego porcelaną, kolekcją malarstwa i meblami z epoki – Muzeum Porcelany w Wałbrzychu zawiera to wszystko.
To najstarsza i najdłużej działająca instytucja kultury w mieście. Muzeum ma swoją siedzibę w zabytkowym Pałacu Albertich – przepięknej rezydencji wzniesionej w latach 1801–1803, której wyjątkowość dopełnia piękna, prezentowana w jej wnętrzach kolekcja.
Porcelana jest ważnym elementem historii miasta. Dzięki wydobyciu węgla kamiennego w Wałbrzychu surowiec ten był łatwo dostępny i wykorzystywany w piecach w fabrykach porcelany. Uformowane wyroby wypala się w temperaturze przekraczającej 1000°C.