Łącznik dziejów

W roku 2024 parafia pw. św. Karola Boromeusza w Wołowie będzie świętowała jubileusz 300-lecia wybudowania i oddania wiernym swojego kościoła parafialnego.
Kościół św. Karola Boromeusza był „od zawsze” w Wołowie i okolicach niezwykle ważnym ośrodkiem zarówno szerzenia wiary katolickiej, jak i rozwoju życia społecznego. Tak było i w XVII, i w XVIII wieku, kiedy katolicyzm na Śląsku odnawiał się po licznych wojnach, po sekularyzacji, gdy powoli podnosiło się życie społeczne i gospodarcze. Tak samo było i jest współcześnie. Najpierw po II wojnie światowej do Wołowa (i okolic) przybywała ludność z Kresów dawnej Rzeczypospolitej wyrzucona ze swych domów. Wraz ze swoimi duszpasterzami przeżywała czas poniewierki i komunistycznych represji. Parafia i kościół były wtedy dla nich jedyną ostoją i pewnym łącznikiem ciągłości ich rodzinnych dziejów. Tak było też w latach 50. i 60. XX wieku, kiedy kościół i parafia były ostoją wolności. W trudnych czasach stanu wojennego w kościele i na plebanii tliła się również i rozszerzała iskra nadziei na wolność – to tu zawiązywała się i rozwijała wołowska „Solidarność”. Dzisiaj również parafia św. Karola Boromeusza stara się być częścią codziennego życia Wołowian.
Kościół pw. św. Karola Boromeusza to budowla w stylu baroku włoskiego, orientowana, murowana, jednonawowa z rzędami wnękowych kaplic bocznych, nakryta dachem dwuspadowym z ośmioboczną sygnaturką na kalenicy. Posiada kwadratowe prezbiterium ujęte po bokach symetrycznymi kaplicami, czteroprzęsłowe wnętrze przykrywa sklepienie kolebkowe z lunetami spływającymi na przyścienne zdwojone pilastry rozdzielające kaplice boczne. Elewacje dzielą pary pilastrów podtrzymujących belkowanie. Fasadę wieńczy szczyt o wolutowym wykroju i trójkątny przyczółek. Od północnej strony kościoła, pod kątem 30 stopni względem osi świątyni, ulokowany jest budynek klasztorny pochodzący z tych samych czasów.
Wnętrze kościoła
Wnętrze kościoła zachowało barokowy charakter. Na początek w oczy rzuca się trójczłonowy rokokowy ołtarz. Na dużym czerwonym płaszczu kardynalskim (cappa magna), zwieńczonym książęcą mitrą, umieszczona jest apoteoza (przyjęcie do nieba) św. Karola Boromeusza. Poniżej na postumentach stoją figury świętych patronów zakonu karmelitańskiego – od lewej: prorok Elizeusz, św. Teresa z Ávili, św. Maria Magdalena de’ Pazzi i prorok Eliasz. Pośrodku znajduje się nieco wysunięte do przodu, rozbudowane tabernakulum. Będąc w kościele, warto też zwrócić uwagę na ołtarze w kaplicach bocznych i trzy wielkie obrazy wiszące na północnej ścianie (Nawiedzenie św. Elżbiety, Pokłon Trzech Króli, Ofiarowanie Pana Jezusa w świątyni) oraz obraz pod chórem – Chrystus w Ogrójcu.
Ciekawe ikonograficznie są również współczesne witraże nawy głównej (z lat 60. i 70. XX wieku). Wykonane zostały w pracowni Tomasza Cubera z Głogówka. W 2021 r. konieczne było podjęcie ich ratowania. Prac restauracyjnych podjęła się pracownia Zbigniewa Jaworskiego z Wrocławia. Obecnie od pięciu lat trwają duże prace remontowe w plebanijnej części kompleksu klasztornego.
Historia kościoła
W trakcie reformacji i po dość szybkiej sekularyzacji księstwa wołowskiego, gdy przechodziło ono z rąk do rąk rozmaitych książąt, w większości protestanckich, fara miejska – kościół pw. św. Wawrzyńca, znalazł się w rękach protestantów. Katolicy mieli prawo sprawować Eucharystię w niewielkiej kaplicy zamkowej, która dość szybko stała się niewystarczająca. Już po wojnie trzydziestoletniej pojawiła się myśl wybudowania nowego kościoła dla katolików.
Udało się zrealizować inwestycję dopiero na początku XVIII wieku, gdy baron Jan Adam de Garnier, generał wojsk cesarskich, przeznaczył ogromną wtedy sumę 10 tys. guldenów na wykup terenów i rozpoczęcie prac budowlanych przy kościele. W roku 1711 rozpoczęto budowę. Trwała do 1724 r., kiedy kościół – jeszcze z prowizorycznym wystrojem – oddano do użytku wiernym i nadano mu patrocinium św. Karola Boromeusza. Konsekracji 1 sierpnia 1730 r. dokonał sufragan wrocławski Elias Daniel von Sommerfeld. Dr Johann Heyne w swojej Kronice Księstwa Wołowskiego zaznaczył, że była to najwspanialsza uroczystość w mieście od czasów XIV wieku, gdy ukończono budowę zamku i fary miejskiej św. Wawrzyńca. Niestety w 1783 r. wielki pożar zniszczył całe miasto, w tym także kościół i klasztor ojców karmelitów.